Sollicitatietraining

Met een snel stijgend aantal werkzoekenden en een fors afnemend aantal vacatures zijn schoolverlaters voorlopig terecht gekomen in een arbeidsmarkt die anders is dan toen ze een jaartje of 4 tot 7 geleden aan hun studie begonnen. De tijd dat er al tijdens je stageperiode aan je getrokken wordt, is gewijzigd in heel intensief zelf moeten zoeken. Een gemiddelde van 13 sollicitaties voordat je ergens aan de slag mag is de meest actueel gemeten situatie.

De afgelopen weken heb ik weer eens meegedraaid in een procedure ter invulling van een vacature . Het vereiste: HBO opgeleid, dus HEAO, HAS of HHS, zonder noodzakelijke echte werkervaring. De schriftelijke voorselectie viel al niet mee. Van de ruim 200 sollicitanten waren er ongeveer 80 in staat om een fatsoenlijke, foutloze brief te sturen. De meerderheid stuurt een slecht verzorgde, weinig persoonlijke e-mail, waarbij ze vaak vergeten hun echte adres of telefoonnummer te vermelden, zodat je dus alleen terug kunt e-mailen. Er waren kandidaten bij die mededeelden dat, als je behoefte had om hun cv in te zien, je dan zelf maar hun ‘attachment’ moest openen.

Van de ruim 200 sollicitanten waren er ongeveer 80 in staat om een fatsoenlijke, foutloze brief te sturen.



E-mails moet je als selecteur zelf printen. Immers, om kandidaten in een eerste selectie schriftelijk te beoordelen, moet je ze ook vergelijken met anderen en dat is brief na brief proberen op kwaliteitsvolgorde te leggen. Dus alleen e-mailen is gewoon lastig, maar dat vind ik. Spellingsfouten, grove stijlfouten, half afgemaakte zinnen, geen goede lay-out, alles kom je tegen. Of iemand m/v is kun je uit de schriftelijke reacties regelmatig niet concluderen. Laat staan dat een goede motivatie in de sollicitatiebrief te vinden is.

Van de 40 personen die we uitgenodigd hebben met een voorkeur datum/tijdstip onzerzijds, konden er slechts 25 op de aangegeven tijd. Aanpassingsvermogen van de rest? Vier zijn er, na de schriftelijke oproep, zonder afmelding niet op komen dagen, acht waren er niet op tijd. Sommige hadden een kostuum aan, een enkele sollicitant zelfs met een stropdas, een enkeling had geen sokken aan, of droeg een t-shirt. De dames zagen er overigens stuk voor stuk netjes uit. Maar met van die hele hoge hakken en een strakke korte rok in een beetje vlot tempo de trap op lopen brengt toch de nodige start onrust met zich mee. Een beetje voor comfort gaan mag dames!

Een enkeling had geen sokken aan, of droeg een t-shirt.



Van de 40 kandidaten begroetten mij er, ondanks het toch redelijke forse en zichtbare leeftijdsverschil, ruim 20 met “Hoi” in plaats van met “Jan Jansen, prettig met u kennis te maken.” De meesten startten het gesprek met “je” en “jij”, terwijl ik maar consequent “u” bleef zeggen. En diegenen die ongeveer wisten hoe het hoort maakten de fout door zelf voor te stellen: “Laten we maar ” je” zeggen”.

Sollicitatietraining als verplicht vak
In deze tijd van zeer noodzakelijk staan en opvallen als sollicitant, zou een blokje sollicitatietraining naar mijn mening een verplicht vak op school moeten zijn. Ook hogescholen hebben de verplichting om het product dat ze leveren (de afgestudeerden) op een fatsoenlijke wijze in de markt te zetten. Een sollicitant doet er daarnaast slim aan, als hij tenminste graag aan de bak wil komen, om zichzelf op zo’n procedure en gesprek goed voor te bereiden. Ook even kijken op de company website, van te voren een vestiging bezoeken, het jaarverslag downloaden en bestuderen zijn allemaal zaken die de kans op een baan verhogen.

Mijn favoriete vragen luiden:

  • Is het bedrijf er straks voor jou of ben jij er voor het bedrijf?
  • Leg me het verschil eens uit tussen hard werken en laat thuiskomen van het werk?
  • Wanneer heb je precies je sabbatical gepland om een half jaar te gaan backpacken?
  • Begrijp je dat werkdruk niet wil zeggen dat men het druk heeft met het werk?
  • Hoeveel kinderen wil je hebben over 5 jaar?
  • Ben je aanvaller of verdediger?
  • Waar wil je over 3 jaar staan?

Overigens, we hebben inmiddels twee zeer geschikte kandidaten gevonden. Nu nog de contractbesprekingen. Dat zal spannend worden want we hebben géén leaseauto klaar staan, géén laptop voor thuis, we vergoeden géén woon- werkverkeer, we hebben géén kindercrèche aan boord, we verwachten dat de medewerker 5 dagen, minimaal 38 uur werkt en aanwezig is op werktijden met vaste start en minimale eind tijden. We hebben een mailmarshal op onze IT-systemen gebouwd die ongezien privé internetten, web- winkelen en -surfen niet mogelijk maakt. Relevante opleidingen en cursussen worden uiteraard vergoed maar moeten (gedeeltelijk) terug betaald worden bij vroegtijdig vertrek.

40 jaar
Dat wordt het nieuwe werken dus. Maar ja, je moet als nieuwe intreder in het arbeidsproces wat investeren in een baan die bij gebleken inzet, kwaliteit en talent binnen 10 jaar kan leiden tot een directiefunctie die minimaal €100.000,- betaalt. Ook houd ik jonge sollicitanten voor dat ze zich moeten bedenken hoeveel tijd van hun leven zij gaan besteden aan werk. “Veertig jaar” stel je dat eens voor, “veertig jaar!”