Liever zilver dan goud

Veel mensen hebben de neiging perfectie na te streven in het ondernemerschap en dat leidt nu net niet tot stappen voorwaarts. Tegen de tijd dat je op een tien zit is de wereld toch weer net een beetje anders en moet je toch weer aan het veranderen. Geen zesjes cultuur maar ook niet willen gaan voor dikke tienen. Gewoon gaan voor een acht.

Perfectie is het kwade van het goede

Goed=goed. Leg de doelen haalbaar neer en vergeet niet dat je met mensen werkt. Mensen die fouten maken maar ook mensen die (zelf)vertrouwen nodig hebben.
Juist het najagen van perfectie vormt vaak een belemmering voor verbetering. Ik heb mijn mensen altijd voorgehouden dat een 8 prima is, dat we eigenlijk niet méér willen binnen ons bedrijf en dat er rustig enige deviatie rondom deze 8 mag zijn. Met een 8 (=dus zilver) als streven lever je, op de lange termijn bezien, altijd de beste prestaties, werkt iedereen met plezier en hou je het kwaliteitsniveau gegarandeerd het langste vol. 

Succes dient niet alleen gemeten te worden aan de hoogten die zijn bereikt, maar ook aan de obstakels die zijn overwonnen.



Wij hebben het in Nederland met onze sporters ook altijd zo dat geroep over “gaan voor een 10”. We sturen een heren hockeyteam naar Londen wat in de voorbereiding nu niet precies ‘stond’. Maar toch ‘gaan’ we voor goud. En als het dan zilver is zijn we teleurgesteld. Terwijl we een méér dan perfecte prestatie geleverd hebben, om trots op te zijn.

We gaan met een dressuurploeg naar Londen waar zelfs de echte wereldtop, Adelinde, nog een paar weken voor uitzending vormbehoud moet tonen, over vertrouwen geven gesproken, en als het dan ‘maar’ zilver wordt dan zijn we ontevreden, terwijl we een paar weken daarvoor nog twijfelden aan haar deelname.

Zwemsters die na 4 jaar keihard trainen een honderdste van een seconde tekort komen in een olympische estafette finale en ‘maar’ zilver halen ‘stellen teleur’. Het zijn toch geen machines!

Nummer 1 blijven is bijna onmogelijk
Was het niet Johan Cruijff die uitsprak dat nummer 1 worden moeilijk is, maar nummer 1 blijven bijna onmogelijk. Epke Z moest zijn afvaardiging enkele weken voor Londen zelfs nog juridisch bevechten.

Voor alle duidelijkheid, ik heb niets met de Olympische gedachte dat deelnemen belangrijker is dan winnen. Natuurlijk ga je als topsporter altijd voor winnen juist op de Olympische Spelen. Maar of je een medaille wint is van heel veel afhankelijk en op het laatst ook van een heel klein beetje geluk. Er wordt van je verwacht als ondernemer dat je de boel altijd fris en levendig houdt. Dat je de kunde hebt om het succes van gisteren te beschouwen als het probleem van morgen en voor dit probleem weer een volgende, steeds maar weer tijdelijke oplossing weet te vinden. Zorg dat er altijd wat te verbeteren blijft, ondernemen doe je immers altijd voor een heel lange termijn. Leg de lat steeds een beetje, maar wel haalbaar, hoger maar nooit te veel.

Vallen is geen schande, blijven liggen is dat wel.
Het bouwen van een bedrijf is iets voor de lange termijn. De boog kan niet altijd gespannen staan. Als je fouten hebt gemaakt is er altijd wel een nieuwe kans voor je. Je kunt op elk moment opnieuw beginnen, want wat we falen noemen is niet het vallen, maar is het blijven liggen.
Mijn mening is dat je met je bedrijf, met je team, permanent moet blijven groeien, en omdat het een natuurlijk proces is is het groei, bloei én snoei. Wordt het na de oogst periode altijd weer even herfst en winter. Dat geldt voor iedereen die een doel voor ogen heeft.

Je moet zorgen dat je niet overmoedig wordt met je bedrijf; als iemand constant op zijn tenen loopt wordt het een buitengewoon moeilijke aangelegenheid om het lang vol te houden. Juist door prestatie-groei grenzen te trekken, door groei realisme, bied je je mensen vrijheid en je bedrijf stabiliteit. De dalen zijn vaak ook veel vruchtbaarder dan de toppen.

Dus het is voor je bedrijf wel eens goed dat je pittig op je snufferd gaat. Als ik voor mezelf spreek dan weet ik dat, toen ik met ons bedrijf in 1990 zeer pittig pootje gelicht werd (de ABIM affaire) en we echt stevig stonden te wankelen voor de afgrond, bij mij toen de basis is gelegd voor mijn stevige ondernemerschap. Ik ben er ook van overtuigd dat een crisis goed is voor het karakter van de hele organisatie. Het leerproces kostte destijds spectaculair veel , maar terugverdiend heb ik het zeker.

Dr. Jan Schouten omschreef het eens als volgt: “Het succes begint bij de leider, het falen dus ook. Het persoonlijk leiderschap van de topman of topvrouw houdt in dat hij of zij als eerste en enige persoonlijk verantwoordelijk is voor slagen en/of falen van veranderingsprocessen in organisaties. Een leider is niet schuldig aan fouten -dat is een ander verhaal- nee, hij is er verantwoordelijk voor.”

Uiteraard ben ik het met Jan Schouten eens alhoewel ik één nuancering zou willen maken door middel van de volgende quote:

Winnen doen we samen, verliezen mag je alleen.



Succes is voor je team en het falen voor jou als eindverantwoordelijke. Daar wordt je voor betaald. Daar moet je tegen kunnen. Dat wordt denk ik een beetje bedoeld met ‘het is eenzaam aan de top’. Als je al een klein beetje kunt delen van de twijfel, de spanning, de ergernis de teleurstellingen, het keiharde werken, de druk, het piekeren en je zorgen dan heb je het al een heel eind gebracht als baas.

Tobman
Ik noemde mezelf nooit een ’topman’ maar een ’tobman’. Gelukkig heb ik in de loop der tijd een paar mensen binnen en buiten mijn bedrijf om me heen verzameld die mijn persoonlijke noodzakelijke behoefte aan ’tob’ delen begrepen en me in vorm hielden. “Wind je gerust eens op… maar loop wel op tijd af “. Daar waren mijn diepste vertrouwelingen verantwoordelijk voor. Dat waren de mensen die me regelmatig voor hielden dat je zonder pijn niet kunt groeien. Zij gaven en geven me het natuurlijk tegenwicht. Van die mensen ben ik gaan houden en dat gaat nooit meer over denk ik.

Tegelijkertijd heb ik me altijd gerealiseerd dat je moeilijke besluiten altijd in eenzaamheid neemt. Als je als ondernemer, als leider, zelf al met dit soort ‘verwerkingsprocessen’ te maken hebt om aan de top te blijven dan is het logisch, vind ik, dat je met de organisatie die je aanstuurt hetzelfde omgaat.

Stress mag er wel zijn maar zo veel mogelijk gezonde stress, en na stress mag je gerust even lamballen (Brabants woord voor even een dagje weinig professioneel lui zijn c.q. ontspannen en de boel de boel laten, het lijntje even laten vieren). Dat is de enige manier om plezier in het werk te houden en je mensen en jezelf gezond te laten blijven. Lamballen is in mijn beleving overigens iets anders dan tijd verdoen. Taiichi Ohno, een beroemde Japanse zakenman, die de uitvinder is van het Toyota Production System, later ook wel het Lean Manufacturing System genoemd, omschreef het eens heel kernachtig door middel van een van zijn quote’s: “One thing you can’t recycle is wasted time”. Een 8 is voor mij een balans tussen stimuleren en beschermen.

One thing you can’t recycle is wasted time.

Gepubliceerd op: 13 aug 2012